مانی حقیقی هرچه بیشتر فیلم ساخت، بیشتر شکست خورد | «تفریق» فیلمی تصنعی است
تاریخ انتشار: ۳۰ شهریور ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۰۶۱۴۹۹
همشهری آنلاین- کاوه جلالی: مطابق پیش‌بینی‌های اولیه «خانواده فبلمن»، آخرین ساخته استیون اسپیلبرگ توانست مهم‌ترین جایزه جشنواره، یعنی فیلم منتخب از نگاه تماشاگران را از آن خود کند.
خانواده فبلمن دقیقاً همان فیلمی بود که همه در تورنتو و در دوران پس از کرونا به آن نیاز داشتند: از سویی تیف پس از ۲سال برگزاری به شکل مجازی به فیلمی بزرگ محتاج بود تا مجبور نباشد صرفاً به نمایش دوباره فیلم‌های منتخب کن، ونیز و برلین اکتفا کند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
رونمایی از فیلم اسپیلبرگ که کنجکاوی برای تماشای آن از مدت‌ها پیش شروع شده بود، این فرصت طلایی را در اختیار متولیان جشنواره قرار می‌داد. بالأخص آنکه برای نخستین بار در تاریخ این جشنواره، تیف میزبانی نخستین اکران جهانی فیلمی از این کارگردان کهنه‌کار سینمای آمریکا را به‌عهده می‌گرفت. از سوی دیگر قرنطینه‌های طولانی‌مدت، تعطیلی پی‌درپی سینماها ظرف ۲سال گذشته، عادت‌کردن جماعت سینما رو به اکران‌های خانگی و ابعاد صفحه تلویزیون، احتمال ترک عادت فیلم دیدن در سالن سینما را دوچندان کرده بود.
در چنین شرایطی شاید نام کسی مثل استیون اسپیلبرگ می‌توانست هیجان، شور و علاقه به سینما و پرده بزرگ را دوباره زنده کند. نکته جالب آنکه خود فیلم هم در عین اتوبیوگرافیک‌بودن و پرداخت صریح به جزئیات زندگی خالقش، در شکل نهایی، نامه‌ای عاشقانه به سینماست؛ آن‌هم نه با ادا و اصول‌های متظاهرانه باب روز یا بازیگوشی (در مواردی شعبده‌بازی و اجرای آتراکسیون) با تاریخ سینما بلکه به شکلی دراماتیک، سرگرم‌کننده و البته صادقانه.
برای سامی همه‌چیز از شبی از شب‌های ژانویه ۱۹۵۲ شروع می‌شود که برای نخستین بار در ۶سالگی به سینما می‌رود و تأثیر دیدن فیلم بزرگ‌ترین نمایش روی زمین ساخته سیسیل بی‌دومیل دیگر رهایش نمی‌کند. مادربزرگ می‌گوید در این خانواده علم و هنر در مقابل هم ایستاده‌اند. پدر که مرد علم است و مهندس الکترونیک برایش توضیح می‌دهد سینما حرکت ۲۴تصویر ثابت در یک ثانیه است که توهم حرکت را برای چشم می‌سازد و مادر که نوازنده پیانوست سینما را مثل رؤیایی می‌داند که «هیچ‌وقت فراموش نمی‌کنی».
پدر، سامی کوچک را نصیحت می‌کند که دنبال چیزی ملموس و واقعی باشد؛ چیزی که زندگی آدم‌ها را عوض کند نه رؤیا و خیال و حدس اینکه او به حرف مادر گوش می‌دهد یا نصیحت پدر چندان دشوار نیست. ما در طول فیلم همراه سامی درمی‌یابیم که سینما چطور می‌تواند زندگی واقعی را تغییر دهد (حالا به مثبت یا منفی‌بودن این تغییر کاری نداریم) چطور آدم‌ها روی پرده و بیرون پرده باهم متفاوت‌اند (چطور می‌شود آنها را متفاوت ازآنچه هستند بر پرده تصویر کرد) و دست‌آخر اینکه چطور سینما با دخل و تصرف در واقعیت می‌تواند حقیقت را مخفی یا آشکار کند. درباره آن سکانس پایانی و ملاقات با جان فورد که نقش‌اش را دیوید لینچ بازی می‌کند هیچ‌چیز نمی‌توان گفت و فقط باید آن را دید. بعد از این اگر کسی از شما پرسید چرا سینما را دوست داری او را به همین فیلم ارجاع بدهید، خود دلیلش را خواهد فهمید.
بعد از نمایش فیلم بود که اسپیلبرگ به اتفاق تونی کوشنر و بازیگرانش به روی صحنه آمد و با تماشاگران حرف زد و به چند سؤال پاسخ داد. سرحال بود و شوخ‌طبع. می‌گفت همه از میزان علاقه‌اش به جان فورد آگاه هستند اما والت دیزنی کسی بوده که بیشترین تأثیر را رویش گذاشته. همچنین گفت همیشه دوربین را میان خودش و واقعیت قرار داده که از حمله آن کمتر آسیب ببیند و در واکنش به حرف تونی کوشنر که گفت از نوشتن متنفر است از ته دل خندید.
وضعیت وخیمدر جشنواره امسال ۴فیلم مستقیم یا غیرمستقیم به سینمای ایران مربوط می‌شدند که از میان آنها تنها فرصت تماشای «تفریق» به کارگردانی مانی حقیقی دست داد. وقتی وارد سالن نسبتاً خلوت اکران ویژه خبرنگاران شدم (اکران تفریق همزمان بود با اکران «زنان سخنگو»، آخرین ساخته سارا پولی و در انتخابی طبیعی اکثر خبرنگاران برای تماشای آن فیلم در صف ایستاده بودند) داشتم به «آبادان»، نخستین ساخته فیلمساز، فکر می‌کردم و کنجکاو بودم ببینم آن خط سیر که به اژدها وارد می‌شود و خوک رسیده بود چه سرانجامی پیدا کرده است.
پس از تماشای تفریق باجرات می‌توان گفت: مانی حقیقی هرچه بیشتر فیلم ساخت، بیشتر شکست خورد و هنوز آبادان بهترین فیلم کارنامه سینمایی اوست. تصنعی‌بودن یا فقدان شور سینمایی در آبادان با ملاط تجربه‌گرایی قابل‌هضم می‌شد اما در فیلم‌های بعدی حتی دیگر از آن تجربه‌گرایی هم اثری باقی نماند و با فیلم‌های یک‌بارمصرفی طرف بودیم که انگار شخصیت‌هایشان روی دست فیلمساز مانده‌اند.
حالا در فیلم تفریق این وضعیت حتی وخیم‌تر شده است. در ابتدای فیلم دوربین از میان ماشین‌های گرفتار در ترافیک در حال عبور است، از کنار ماشین فرزانه (ترانه علیدوستی) رد می‌شود و بعد دوباره به‌سوی او برمی‌گردد. دوربین (کارگردان؟) او را شناخته یا از میان رانندگان گرفتار در ترافیک انتخاب کرده؟ پاسخ هرچه که باشد تأییدی است بر این نکته که جهان فیلم و اتفاقات آن دست‌چین شده و ساختگی است؛ اما کارگردان برای القای چنین درکی به تماشاگرش به همین حد بسنده نمی‌کند؛ حتماً باید در تمام طول فیلم باران بیاید، حتی وقتی هوا آفتابی است؛ اما این هم کافی نیست و یکی از شخصیت‌ها وامی‌دارد تا به یادمان بیاورد که همزمانی آفتاب و رعدوبرق یعنی چیزی درست نیست. اتفاقاً حق با اوست. آنچه درست نیست فیلمنامه است که نمی‌داند با ایده زوج‌های همزاد چه کند.
زندگی فرزانه و جلال در مقابل زوج همزادشان محسن و بیتا چندان تفاوتی نمی‌کند. دلیل علاقه بیتا به جلال حتی در منطق جهان ساختگی فیلم هم باعقل جور درنمی‌آید (چرا باید مردی عاشق زنی درست مثل همسر خودش بشود؟) حالا این خلأ دراماتیک را باید چطور پر کرد؟
گاهی با توسل به تریلر روان‌شناختی (فرزانه چون قرص‌هایش را نخورده دچار توهم شده است) و بعدتر درام جنایی. همین سؤال‌های بی‌جواب، همین بیان تصنعی که در متقاعدکردن تماشاگرش الکن است («خرچنگ» و «کشتن گوزن مقدس» از ساخته‌های لانتیموس را به یاد بیاورید که چگونه قوانین ساختگی را با دنیای معاصر ترکیب می‌کند) و همین فقدان منطق دراماتیک از تفریق، فیلمی شکست‌خورده ساخته است.
کد خبر 707457 منبع: روزنامه همشهری برچسب‌ها فيلم سينمايى کارگردانان سینمای ایران بازیگران سینما و تلویزیون ایران جشنواره تورنتو نقد فیلم و سریال فیلم و سریال ایرانی سینمای ایرانمنبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: فيلم سينمايى کارگردانان سینمای ایران بازیگران سینما و تلویزیون ایران جشنواره تورنتو نقد فیلم و سریال فیلم و سریال ایرانی سینمای ایران سینمای ایران
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۰۶۱۴۹۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ساخت ۱۲ هزار واحد مسکونی در کل کشور در سال گذشته
ابوالفضل طهماسبی رئیس بسیج سازندگی مستضعفین درنشست خبری نخستین گردهمایی گروه های مردمی و جهادی در بازآفرینی شهری، مسکن و راه روستایی با مشارکت بسیج مستضعفین گفت: بیش از ۱۲ هزار واحد مسکونی در کل کشور با مشارکت مردمی و گروه های بسیجی ساخته شده است.
وی افزود: ۱۲۳۸ روستا را از طریق گروه های جهادی در آبرسانی کرده ایم و امسال در قالب قرارگاه امام حسن مجتبی( ع ) اقدامات خوبی را در حوزه نوسازی و بازسازی واحدهای مسکونی انجام دادیم.
او بیان کرد: از طریق گروه های جهادی ۱۷۰۰ کیلومتر راه روستایی را احداث کرده ایم که این اقدام از محل سهمیه قیری که اختصاص یافته است ساخته می شود و ما سعی داریم با استفاده از ظرفیت گروه های جهادی با تمام قوا در بخش های مختلف حضور داشته باشیم.
طهماسبی افزود: در حوزه آبخیزداری ۸۳۴ پروژه آبخیزداری داشته ایم. همچنین در حوزه بازآفرینی شهری طرح کرامت را اجرا کرده ایم. در سال ۱۴۰۲، ۲۰ هزار و ۲۶۲ پروژه با مشارکت ۱۰ گروه جهادی اجرا کردیم و در این حوزه هم با همکاری وزارت راه و شهرسازی تلاش کرده ایم که این اقدام را اجرا کنیم. ۶۰ هزار گروه جهادی در کشور داریم که ۵۱ هزار گروه جهادی از این تعدا شناسنامه دار هستند . در ۱۶ و ۱۷ اردیبهشت ماه تفاهم نامه هایی با بنیاد مسکن، سازمان راهداری و بازآفرینی شهری را منعقد خواهیم کرد.
کد ویدیو دانلود فیلم اصلیباشگاه خبرنگاران جوان اقتصادی راه و شهرسازی
مدیررسانهای پرسپولیس: سپاهان به جای شکایت بیجا، عذرخواهی کند